Otyłość to poważny problem zdrowotny, który dotyka miliony ludzi na całym świecie. Główną cechą tej choroby jest odkładanie się w organizmie nadmiernych ilości tkanki tłuszczowej. Jednak nie jest to tylko kwestia zwiększonej masy ciała. Otyłość prowadzi do wielu zaburzeń i innych schorzeń organizmu.
Czym jest otyłość?
Otyłość to stan, w którym nadmierna ilość tkanki tłuszczowej w ciele przekracza poziomy uznawane za zdrowe i bezpieczne dla funkcjonowania organizmu. Wyznacza się ją za pomocą wskaźnika masy ciała (BMI) – wartość powyżej 30 klasyfikowana jest jako otyłość. Należy pamiętać, że otyłość jest uznawana za chorobę przewlekłą, która może prowadzić do wielu poważnych dla zdrowia i życia schorzeń, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie tętnicze.
Przyczyny otyłości
Przyczyny otyłości obejmują m.in. czynniki genetyczne, behawioralne, środowiskowe. Często na istnienie problemu wpływają niezdiagnozowane problemy zdrowotne, np. zaburzenia hormonalne. Jednak często otyłość wynika z kilku współistniejących ze sobą czynników. Do głównych przyczyn schorzenia należą:
- Niezdrowa dieta
Jadłospisy wielu osób są bogate w przetworzone produkty spożywcze, które zawierają dużo cukru, tłuszczów nasyconych i soli, przy jednoczesnym braku najważniejszych składników odżywczych niezbędnych organizmowi do działania. Nadmierna konsumpcja takiej żywności, w połączeniu z niską zawartością owoców, warzyw i błonnika w diecie, przyczynia się do przyrostu masy ciała.
- Bbrak aktywności fizycznej
Rosnąca tendencja do prowadzenia siedzącego trybu życia znacząco wpływa na rozwój otyłości. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca przynajmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej w tygodniu, jednak wiele osób nie spełnia tych wytycznych.
- Czynniki genetyczne
Naukowcy identyfikują specyficzne geny, które mogą zwiększać u niektórych osób tendencję do spożywania nadmiernych ilości jedzenia lub szybszego odkładania się tkanki tłuszczowej. Jednak sama obecność genu nie wpływa bezpośrednio na rozwój otyłości. Dopiero w połączeniu z innymi czynnikami, np. niezdrową dietą, brakiem ruchu lub zaburzeniami zachowania może dojść do szybkiego przyrostu masy ciała.
- Wpływ środowiska i stylu życia
Czynniki środowiskowe, takie jak brak dostępu do zdrowej żywności, a także kulturowe i społeczne normy dotyczące jedzenia i aktywności sportowych, mają znaczący wpływ na wzrost wskaźników otyłości. Osoby ze środowisk promujących konsumpcję wysokokalorycznej żywności i zachęcające do siedzącego trybu życia często mają problemy ze zbyt dużą masą ciała.
- Czynniki psychologiczne
Przewlekły stres, depresja i stany lękowe mogą przyczyniać się do stosowania niezdrowych nawyków żywieniowych. To z kolei prowadzi do nadwagi, a następnie otyłości.
- Stosowanie leków
Efektem ubocznym stosowania niektórych leków może być zwiększenie masy ciała. Często dzieje się tak podczas stosowania leków psychotropowych bądź sterydowych.
Otyłość – więcej niż tylko waga
Otyłość nie powinna być postrzegana tylko przez pryzmat masy ciała. Osoby z otyłością często doświadczają stygmatyzacji i dyskryminacji ze względu na swój wygląd oraz znaczną wagę, co prowadzi do problemów z samooceną, zdrowiem psychicznym i często przynosi odwrotny skutek – pacjenci nie chcą lub wstydzą się leczenia czy ćwiczeń. Ponadto, otyłość wpływa na jakość życia, ograniczając zdolność do wykonywania codziennych czynności i zwiększając ryzyko rozwoju wielu chorób przewlekłych.
Podsumowanie
Otyłość to złożony problem zdrowotny, który wymaga holistycznego podejścia do jego leczenia. Warto znać czynniki wpływające na rozwój otyłości i nie stygmatyzować osób ze zbyt dużą wagą ciała. Na leczenie otyłości powinna składać się nie tylko zdrowa dieta czy zwiększenie ilości ruchu w ciągu dnia. Ważne jest również wsparcie psychiczne i leczenie źródła problemu, np. kompulsywnego objadania się z powodu stresu lub doprowadzenie gospodarki hormonalnej organizmu do stanu równowagi.
