Odra to jedna z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych, która przez wieki była prawdziwym utrapieniem dla rodziców i ich pociech. Nawet w XXI wieku, mimo znaczących postępów medycyny, odra pozostaje realnym zagrożeniem dla zdrowia. Poznanie jej objawów, działań profilaktycznych oraz sposobów leczenia pozwoli Ci zadbać o Twoją pociechę. Dowiedz się, jak rozpoznać odrę u swojego dziecka oraz jak zapobiegać zakażeniu.
Czym jest odra i dlaczego jest tak niebezpieczna?
Odra to choroba wirusowa przenoszona drogą kropelkową. Charakteryzuje się wysoką gorączką, kaszlem, nieżytem górnych dróg oddechowych oraz charakterystyczną wysypką na całym ciele.
Odra atakuje głównie dzieci oraz – nieco rzadziej – dorosłych, którzy nie zostali zaszczepieni. Najbardziej niepokoi fakt, że odra może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie mózgu, płuc lub – w skrajnych przypadkach – śmierć chorego.
Odra – jak rozpoznać chorobę?
Odra może prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u dzieci. Wczesne rozpoznanie choroby pozwala zapewnić pacjentom odpowiednie leczenie. Istotna jest również izolacja pacjentów, aby uniknąć rozprzestrzeniania się choroby.
Objawy wskazujące na zakażenie odrą to:
- wysoka gorączka, która często osiąga 40°C – jest to jeden z pierwszych sygnałów choroby;
- suchy kaszel;
- zapalenie spojówek – pacjenci mogą mieć czerwone, łzawiące oczy, światłowstręt oraz skarżyć się na ból gałek ocznych;
- katar, niedrożność nosa;
- plamki Fiłatowa-Koplika – to charakterystyczne białe plamki, które pojawiają się na błonie śluzowej policzków, często w pobliżu tylnych zębów;
- swędząca wysypka – początkowo może wystąpić na twarzy, zwłaszcza za uszami i na szyi, a następnie rozprzestrzeniać się na resztę ciała. Początkowo wysypka wygląda jak drobne czerwone plamki, które później łączą się w większe zaczerwienione obszary;
- brak apetytu i osłabienie;
- bóle głowy;
- bóle mięśni;
- obrzęk węzłów chłonnych – bardzo często węzły są napuchnięte, zwłaszcza w okolicach szyi;
- u chorych można zaobserwować także nadwrażliwość na światło, co przejawia się skłonnością do przebywania w zaciemnionych pomieszczeniach.
Jeżeli podejrzewasz u siebie lub swojego dziecka zakażenie odrą, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i unikać kontaktu z innymi osobami. W ten sposób uniemożliwisz wirusowi dalsze rozprzestrzenianie się. Pierwsze objawy odry mogą być podobne do symptomów innych chorób, np. grypy, dlatego konieczna jest dokładna diagnoza lekarska.
Jak zapobiegać odrze?
Najskuteczniejszym – i jedynym – sposobem na uniknięcie zachorowania na odrę jest tzw. szczepienie MMR. MMR to szczepionka przeciwko trzem chorobom wirusowym: odrze (ang. Measles), śwince (ang. Mumps) i różyczce (ang. Rubella).
Pierwszą dawkę szczepionki należy podać dziecku między 12. a 15. miesiącem życia. Natomiast między 4. a 6. rokiem życia konieczne jest podanie dawki przypominającej. Opóźnienie w szczepieniu może narazić Twoje dziecko na zachorowanie, dlatego warto przestrzegać narzuconych terminów.
Odra – jak leczyć?
Leczenie odry polega głównie na łagodzeniu objawów i zapobieganiu komplikacjom. Odra jest chorobą wirusową, dlatego antybiotyki nie są skuteczne w jej leczeniu. Wyjątkiem jest rozwój powikłań bakteryjnych w trakcie lub pod koniec choroby.
Oto kilka rozwiązań, które wspierają chorych na odrę w powrocie do zdrowia:
- wypoczynek – dziecko powinno pozostawać w łóżku i odpoczywać, aby pomóc organizmowi w walce z infekcją;
- nawodnienie – należy regularnie pić wodę, herbatki lub jeść rosół, aby zapobiec utracie płynów;
- leki przeciwgorączkowe – paracetamol lub ibuprofen pomogą obniżyć gorączkę i ukoić ból mięśni. Zasięgnij porady lekarskiej, jakie rozwiązanie sprawdzi się najlepiej u Twojego dziecka. Zawsze stosuj się do zaleceń lekarza oraz instrukcji na ulotce dotyczących dawkowania środków farmakologicznych;
- zapobieganie podrażnieniom skóry – krótkie, chłodne kąpiele lub wilgotne kompresy złagodzą świąd spowodowany wysypką. Ważne jest, aby dziecko nie drapało się po krostkach, bo to może prowadzić do infekcji skóry oraz powstania ciemnych blizn;
- kojące okłady na oczy – jeżeli dziecko ma zaczerwienione, podrażnione oczy, warto zastosować chłodne okłady. W przypadku zapalenia spojówek lekarz może przepisać specjalistyczne krople lub maści do oczu;
- izolacja – dziecko z odrą powinno zostać odizolowane od innych osób. Izolacja powinna trwać do około 4 dni od chwili pojawienia się wysypki.
Obserwuj swoje dziecko i reaguj, gdy jego stan się pogarsza. Podczas zachorowania na odrę może dojść do powikłań zdrowotnych, np. stanów zapalnych uszu, płuc lub nawet mózgu. Takie sytuacje wymagają pomocy medycznej lub – w trudnych przypadkach – niezbędna jest hospitalizacja dziecka.
Podsumowanie
Pamiętaj, aby zawsze skonsultować się z pediatrą lub lekarzem rodzinnym, gdy zauważysz u dziecka pierwsze objawy odry. Medycy udzielą Ci dokładnych informacji na temat leczenia i opieki nad chorą pociechą. Najlepszą ochroną przed zakażeniem odrą jest zaszczepienie dziecka w odpowiednim terminie.
